پرش به محتوا

نخستین بانوی معلم سوادآموزی پایتخت که بود؟ | برگزاری کلاس خواندن و نوشتن در خانه تاریخی

نخستین بانوی معلم سوادآموزی پایتخت که بود؟ | برگزاری کلاس خواندن و نوشتن در خانه تاریخی

– ثریا روزبهانی: این خانه بیش از ۱۸۰سال قدمت و اکنون به زهره شیبانی، همسر مسعود شیبانی تعلق دارد. به گفته شیبانی، این خانه قدیمی ۱۰۰۰‌متر زیربنا دارد و در اواخر دوره محمدشاه قاجار ساخته شده است. فیروز شیبانی آخرین نسل از خاندان شیبانی ساکن محله امیریه و ساکن خانه شیبانی درباره این بنای قدیمی و اتفاقاتی که برای آن افتاده، می‌گوید: «خانه شیبانی چند بخش اندورنی، بیرونی، کلاه‌فرنگی و حوضخانه داشت. یک سوم از این خانه در اختیار ما و شامل بخش اندرونی است که به همان شکل و شمایل گذشته باقی مانده، اما متأسفانه قسمت بیرونی که شبیه بنای انجمن مفاخر با معماری بسیار زیباتر بود به همراه کلاه‌فرنگی و حوضخانه تخریب شده است.

نخستین بانوی معلم سوادآموزی پایتخت که بود؟ | برگزاری کلاس خواندن و نوشتن در خانه تاریخی

دخترعموی من آن را به فردی به نام “کمپانی” فروخت و او هم آن را به آموزش و پرورش واگذار کرد تا به‌عنوان مدرسه استفاده کنند که آموزش و پرورش هم تصمیم گرفت آن را بفروشد و در نهایت ساختمان زیبایی که این خانه اصلاً با آن قابل مقایسه نیست، خراب شد. اگر در نقشه‌های قدیم تهران مربوط به دوره ناصرالدین شاه را ببینید کوچه شیبانی (ژیان‌پناه) تا قبل از اینکه توسط یکی از مهندسان طراحی شود، سرتاسر باغ بود و دروازه قزوین قدیم در همین میدان شاپور یا وحدت اسلامی امروزی قرار داشت.»

نخستین بانوی معلم سوادآموزی پایتخت که بود؟ | برگزاری کلاس خواندن و نوشتن در خانه تاریخی

همچنین تیمسار «حبیب‌الله ‌خان شیبانی» فرمانده ستاد ارتش رضاخان، یکی از مشهورترین افرادی بود در اینجا زندگی می‌کرد. او نخستین مأموریتش دستگیری و سرکوب نایب حسین کاشی بود. در جریان کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ شیبانی فرمانده هنگ دوم ژاندارمری باغ شاه بود که پس از کودتا مدتی حاکم نظامی تهران شد. او پس از تشکیل قشون متحدالشکل با درجه سرهنگی به معاونت ارکان حرب کل قشون (ستاد ارتش) رسید. رضاشاه که از عملکرد شیبانی ناراضی بود وی را به تهران احضار کرد و به علت خبط نظامی او را تحویل دادگاه نظامی داد و سه سال محکوم شد. او پس از ختم دوره محکومیتش به اروپا رفت.

نخستین بانوی معلم سوادآموزی پایتخت که بود؟ | برگزاری کلاس خواندن و نوشتن در خانه تاریخی

فیروز شیبانی در ادامه می‌گوید: «بعدها محمدعلی شیبانی، دکترای حقوق سیاسی از فرانسه در این مکان سکونت پیدا کرد. او هرگز ازدواج نکرد و زندگی‌اش را وقف سوادآموزی به مردم ایران کرد. به همت او نخستین کلاس‌های سوادآموزی ایران توسط هما صابر شیخ، نوه خواهرش، در همین مقبره برپا شد. زهره شیبانی مالک فعلی خانه و از نوادگان خاندان شیبانی در این‌باره می‌گوید: «آقای قرائتی هم ایشان را به‌عنوان نخستین خانمی که در ایران اقدام به سوادآموزی به بی‌سوادان کرده بود معرفی کرد و قرار بود بزرگداشتی برایش برگزار شود که خانم صابر شیخ نپذیرفت.» عباس شیبانی هم از نوادگان دختری فتح‌الله‌خان ابونصر شیبانی در همین خانه متولد و بزرگ شد و بعد از پایان دوره پزشکی همین‌جا مطب راه‌اندازی کرد و به درمان رایگان بیماران پرداخت. از سوی دیگر، این خانه روزهای جمعه بعدازظهر محفل آموزش قرآن مرحوم آیت‌الله طالقانی به دانشجویان بود و من هم در این کلاس‌ها شرکت می‌کردم.»

نخستین بانوی معلم سوادآموزی پایتخت که بود؟ | برگزاری کلاس خواندن و نوشتن در خانه تاریخی

منبع: همشهری آنلاین، سایت خبری روزنامه همشهری | hamshahrionline

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *