بر پایه آماری بیپیشینه، زنان در نروژ بهطور میانگین کمتر از ۱.۵ بچه به دنیا میآورند که این آمار بسیار پایینی است. به باور کارشناسان، برای حفظ رشد جمعیت پایدار بدون مهاجرت، نرخ تولد باید بیشتر از دو بچه به ازای هر زن باشد.
آنه مارگریت تومروآس، دانشجوی دکترای جمعیتشناسی و اقتصاد عمومی در نروژ میگوید: «اگر نرخ تولد کاهش یابد، ترکیب جمعیت تغییر خواهد کرد. ما جمعیت مسنتری خواهیم داشت و در درازمدت افراد کمتری در سن کار خواهند بود.»
در سال ۲۰۲۴ میلادی پیشبینیهای آماری نروژ از جمعیت نشان داد که تعداد تولدها در این کشور برای سالهای زیادی نسبتاً ثابت خواهد ماند.
تومروآس میگوید: «همین موضوع درباره تعداد افراد در سن کار صدق میکند. چیزی که در حال تغییر است، افزایش قابل توجه تعداد افراد مسن است که هرم جمعیتی را تغییر میدهد.»
نیروی کار کمتر، درآمد مالیاتی کمتر برای دولت
رانویگ کالداگر هارت، پژوهشگر مؤسسه بهداشت عمومی نروژ و دانشگاه اوسلو میگوید روند کنونی کاهش تعداد نوزادان تغییرات قابل توجهی در آینده در همه زمینهها، از خدمات نگهداری کودک گرفته تا بازار کار به همراه خواهد داشت. او میگوید: «این رویداد در کوتاهمدت به کاهش هزینههای عمومی منجر میشود.»
وی توضیح میدهد که وقتی گروههای کوچکتر تولدیافته به سن بزرگسالی میرسند، دستهای کمتری در نیروی کار خواهیم داشت و به همین دلیل درآمد مالیات برای دولت کاهش خواهد یافت.
هارت اضافه میکند: «جامعههایی که با کاهش نرخ تولد و افزایش جمعیت مسن مواجه هستند، درنهایت باید منابع و نیروی کار را از مراقبت از جوانان به مراقبت از افراد پیر منتقل کنند. این بدان معناست که مراکز مراقبت روزانه و مدارس ممکن است به خانههای سالمندان و مراکز مراقبتی تبدیل شوند.»
این تغییرات نهادی میتواند جامعه را از کودکمحوری دور کند. هارت میگوید: «این نوع تحولات ممکن است درنهایت باعث شود داشتن بچه ناخوشایندتر شود.»
اثر مثبت بر محیط زیست
اویستین کراودال، پژوهشگر در مرکز باروری و سلامت مؤسسه بهداشت عمومی نروژ، اخیراً مطالعات درباره این تغییرات جمعیتی را بررسی مجدد کرده است. پژوهشهایی که او بررسی کرده نشان میدهند که پدیده پیری جمعیت ممکن است رشد اقتصادی را کند کرده و حفظ کیفیت خدمات بهداشتی را سختتر کند.
کراودال با این حال میگوید: «داشتن جمعیت کمتر و پیرتر ممکن است به کاهش گازهای گلخانهای و دیگر فشارهای محیطی منجر شود.»
آیا مشکل فقط بچهدار نشدن عامدانه زنان است؟
ملیسا گیلمایدن آندرسن، دانشجوی دکترا در دپارتمان جامعهشناسی دانشگاه برگن اذعان میکند که کاهش نرخ باروری در نروژ سبب نگرانی است. با این حال، او اعتقاد ندارد که این موضوع عمدتاً به دلیل انتخاب زنان برای بدون فرزند ماندن باشد.
پس چرا زنان نروژی کمتر بچه میآورند؟
این پژوهشگر میگوید: «انتخاب زنان برای بچهدار نشدن بخش بسیار کوچکی از تصویر کلی را تشکیل میدهد. دلایل اصلی که باعث میشود برخی افراد تصمیم بگیرند بچه نداشته باشند، ناشی از مجموعهای از عوامل مانند اولویت دادن به رضایت شخصی و محدودیتهای مربوط به شرایط زندگیشان است.»
وی میافزاید که عواملی مانند نبود شریک مناسب و تقاضاهای شغلی، ایجاب میکند که فرد انعطافپذیری بالا داشته باشد و برقراری تعادل در زندگی با وجود این عوامل و با وجود فرزند، سختتر هم میشود.
او در پاسخ به این پرسش که آیا شمار زنانی که تصمیم میگیرند بچه نداشته باشند رو به فزونی است، میگوید: «ممکن است اینطور به نظر برسد. در واقع ما نمیدانیم که آیا الان بیشتر از گذشته است یا نه. اما این موضوع امروز بیشتر مورد بحث قرار میگیرد و پذیرش بیشتری برای انتخاب زندگی بدون بچه وجود دارد.»
استانداردها تغییر کردهاند
ایرین پدرسن، پژوهشگر ارشد در مرکز رفاه و تحقیقات کار در اوسلو مت، توضیح میدهد که تغییر نُرمها در مورد والدین کمک میکند تا بفهمیم چرا مردم کمتر بچه میآورند.
او میگوید: «از دهه ۱۹۷۰ تغییراتی ایجاد شده است. والدین اکنون زمان بیشتری را با فرزندان خود سپری میکنند و انتظارات برای یک رابطه نزدیکتر وجود دارد.»
کودکی بیشتر ساختاری شده است و نیاز به مشارکت بیشتر والدین هست. این کارشناس میگوید: «بسیاری از زنان ممکن است خواهان فرزند بیشتر باشند، اما تصمیم میگیرند این کار را نکنند، چون متوجه میشوند که منابع کافی برای این کار ندارند. عواملی چون کار، مالیات و مدیریت زمان نقش مهمی ایفا میکنند.»
او همچنین یادآوری میکند که امروزه مادران در سنین بالاتر فرزند میآورند: «بسیاری از زنان بهترین زمان برای بچهدار شدن را در نظر میگیرند. اغلب آنها میخواهند ابتدا تحصیلات خود را به پایان برسانند و چند سالی کار کنند تا احساس آمادگی کنند. علاوه بر این، آنها باید شریک مناسبی پیدا کنند که همیشه آسان نیست.»
تشویق فرزندآوری همیشه درست نیست
آیا باید به دنبال راهحلهایی برای رشد جمعیت باشیم؟
در چندین کشور، دولتها تلاش کردهاند تا مردم را تشویق به داشتن فرزند بیشتر با ارائه مزایای مالی برای خانوادهها کنند.
پدرسن معتقد است که اقداماتی مشابه در نروژ میتواند تأثیراتی داشته باشد، اما تأکید میکند که مهمترین چیز این است که جامعهای ایجاد کنیم که در آن افراد بیشتری برای داشتن فرزند و بدون فشار بیرونی احساس امنیت کنند.
او میگوید: «ایده تمرکز همیشگی بر رشد، اشتباه است. مردم باید وقتی که مناسبشان است بچهدار شوند. بسیاری در شرایطی متولد میشوند که حمایت یا کمکی وجود ندارد.»
پدرسن معتقد است که مهمترین نقش دولت این است که از حمایتهای رفاهی بهتر و حمایتهای قویتر از افراد آسیبپذیر اطمینان حاصل کند.
او هشدار میدهد که نباید فشار زیادی به زنان برای بچه آوردن وارد کرد و میگوید: «ما باید بازار کار، نظامهای بازنشستگی و نحوه سازماندهی جامعه را دوباره ارزیابی کنیم. اما از همه مهمتر، مردم باید بتوانند بچههایی که واقعاً میخواهند، داشته باشند.»
منبع: تازهترین خبرها از یورونیوز | Euronews RSS