همشهری‌آنلاین-سید محمد فخار: مدیران شهری برای بهبود شرایط زیستی در تهران طرح ساخت زباله‌سوزی را داده‌اند که بتواند روزانه ۶هزارتن زباله خشک و تر را بسوزاند و از آن انرژی برق به‌دست بیاید. همچنین خروجی گازهای آن غیرآلوده و دوستدار محیط‌زیست باشد. اما از طرح زباله‌سوز بزرگ تهران و آخرین مراحل اجرای آن چه می‌دانید؟
تجربه بازدید از زباله‌سوز چینی
در سفر مدیران شهری به چین، از یک مرکز زباله‌سوز پیشرفته بازدید شد که در آن مجموعه، بوی نامطبوعی از زباله‌ها به مشام نمی‌رسید و هیچ اثری از زباله هم دیده نمی‌شد. از زمان ورود زباله‌ها تا تبدیل آن به فراورده‌ها و تولید برق، نشانه‌ای از آلودگی محیط‌زیستی وجود نداشت. کارخانه هم کاملاً مرتب و با فضایی سبز و زیبا طراحی شده بود و در بسیاری از نقاط جهان نیز مشابه چنین طرحی وجود داشت.
توجه به جنبه‌های اقتصادی طرح
پس از بازگشت مدیران شهری از چین و بررسی‌های تخصصی، ۷شرکت شناسایی شدند که از میان آنها، چند شرکت به‌دلیل نداشتن شرایط فنی مناسب حذف شدند. با این حال، علاوه بر موارد فنی، جنبه‌های اقتصادی هم اهمیت داشت، چراکه قرار بود این پروژه با هزینه‌ای بالغ بر ۵۰۰میلیون دلار اجرایی شود و باید توان مالی شهرداری نیز درنظر گرفته می‌شد؛به‌ویژه اینکه باید هم از نظر فنی پروژه به درستی طراحی می‌شد و هم برای سرمایه‌گذار جذابیت داشت تا بتواند به سرمایه‌گذاری در این پروژه راغب شود. مهم‌تر اینکه پروژه از نظر مالی قابل اجرا و پایدار باشد.
همکاری با کمیسیون بهداشت شورای شهر
یکی از ابهاماتی که باعث طولانی‌شدن روند اجرای پروژه ساخت زباله‌سوز تهران شد، این بود که آیا واقعاً ظرفیت ۶هزار تن برای این زباله‌سوز لازم است یا خیر؟ در این زمینه دیدگاه‌های مختلفی مطرح شد؛ برخی پیشنهاد می‌کردند که ظرفیت ۲هزار تن مناسب است، درحالی‌که برخی دیگر بر ظرفیت ۱۰هزار تن تأکید داشتند؛ در نهایت براساس تحلیل‌های دقیق، بهترین ظرفیت برای پروژه تعیین شد تا برای حال حاضر و آینده از نظر اقتصادی و ارزش حرارتی زباله‌ها قابل‌قبول باشد.
مراحل انجام کار در روزهای پیش‌رو
حالا سازمان سرمایه‌گذاری شهرداری تهران از شروع اجرای پروژه خبر داده است. در واقع پس از این مرحله، قرارداد نهایی امضا و عملیات اجرایی آغاز خواهد شد. فارغ از اینکه پروژه در این دوره از مدیریت شهری به بهره‌برداری برسد یا خیر. نکته حائز اهمیت اینکه شهر تهران به‌شدت به این پروژه نیاز دارد و باید این پروژه در کوتاه‌ترین زمان ممکن به مرحله اجرا برسد.
تجربه جهانی ساخت زباله‌سوز
مستندات فنی پروژه و استانداردهای جهانی موارد مشابه نشان می‌دهد این تکنولوژی زباله‌سوز قادر است حتی از خروجی گازهای احتراق، فراورده‌هایی سودمند تولید کند. در بسیاری از کشورها، ازجمله چین، کشورهای اروپایی، ترکیه ، آذربایجان و ایالات متحده، این مدل به‌طور موفقیت‌آمیزی پیاده‌سازی شده است.
مدل اقتصادی ساخت زباله‌سوز
طرحی که برای پیشرانه اقتصادی زباله‌سوز درنظر گرفته شده، مدل مشارکت با بخش خصوصی به‌صورت BOO یا BOT است. در این مدل، سرمایه‌گذار ، سرمایه اولیه را تأمین می‌کند و پس از بازگشت سرمایه، منافع پروژه به شهرداری و مردم خواهد رسید. این نیروگاه برق به‌طور تقریبی روزانه۱۰۰مگاوات برق تولید خواهد کرد که می‌تواند برای تأمین انرژی برقی اتوبوس‌ها و تاکسی‌های برقی استفاده شود، یا برق مازاد آن به دیگر نقاط صادر شود.
زباله‌سوز باید در کوتاه‌ترین زمان اجراشود
نوید خاصه‌باف، مدیرعامل سازمان سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های مردمی شهر تهران در گفت و گو با همشهری می‌گوید: در جریان قرارداد ساخت زباله‌سوز بزرگ تهران به ۲شرکت رسیده‌ایم که از منظر فنی، مالی و اقتصادی مقایسه و در نهایت یکی انتخاب می‌شود. البته سازمان حفاظت محیط‌زیست اعلام کرده شاخص آلایندگی زباله‌سوز باید درنظر گرفته و نظر این نهاد تامین شود. البته نگاه این دوستان به تجربه‌های گذشته است و از چند و چون پروژه جدید مطلع نیستند. جلسه‌ای با آنها برگزار کردیم و مشاوران ما به لحاظ ابعاد فنی قرار شد این نهاد و سازمان استاندارد را مجاب کنند که زباله‌سوزی که قرار است ساخته شود، حتی در مرحله خروجی گازهای آلاینده هم به ما فراورده می‌دهد و از منظر سوابق هم این نوع زباله‌سوز در دنیا تجربه مرسوم و متداولی است. شهر تهران به‌شدت به این پروژه نیاز دارد و باید این پروژه در کوتاه‌ترین زمان ممکن به مرحله اجرا برسد.
منبع: همشهری آنلاین، سایت خبری روزنامه همشهری | hamshahrionline