بازگشت به دامان روسیه یا همچنان در مسیر اتحادیه اروپا؟ انتخابات مولداوی آغاز شد

در رأی‌گیری حساس روز یکشنبه، نمایندگانی جدید برای مجلس با ۱۰۱ انتخاب خواهند شد و پس از آن رئیس‌جمهور مولداوی نخست‌وزیر را معرفی می‌کند که معمولاً از حزب یا ائتلاف پیشتاز است. سپس نخست وزیر دولت جدید تشکیل می‌دهد، اما دولت پیشنهادی او نیازمند تصویب مجلس است.

در این رقابت پرتنش، حزب حاکم و طرفدار غرب به نام «حزب اقدام و همبستگی» یا پی‌ای‌اس که از سال ۲۰۲۱ اکثریت قوی پارلمانی را داشته اما خطر از دست دادن آن را دارد، چون در برابر چند رقیب همسو با روسیه، هیچ شریک قابل اعتماد طرفدار اروپا ندارد.

نبود نامزدهای طرفدار اروپا و ادعاهایی درباره دخالت گسترده روسیه پیش از انتخابات، موجی از عدم‌اطمینان درباره نتایج احتمالی و مسیر ژئوپولیتیکی کشور ایجاد کرده است.

مولداوی کشوری محصور در خشکی بین اوکراین و رومانی و عضو اتحادیه اروپاست. این کشور ‏حدود ۲.۵ میلیون نفر جمعیت دارد و در سال‌های اخیر مسیر غرب را دنبال کرده و در ژوئن ‏‏۲۰۲۲، تنها چند ماه پس از آغاز تهاجم روسیه به اوکراین به عنوان نامزد عضویت در اتحادیه ‏اروپا پذیرفته شد.‏

دورین رسیان، نخست‌وزیر مولداوی، هشدار داده که روسیه صدها میلیون یورو صرف «جنگ ‏ترکیبی» کرده تا قدرت را به دست بگیرد.‏

او انتخابات جاری را «نبرد نهایی برای آینده کشور» توصیف کرد و گفت: «به تمام ‏مولداویایی‌ها در داخل کشور و سراسر اروپا می‌گویم: ما نمی‌توانیم کاری را که روسیه ‏می‌کند تغییر دهیم، اما می‌توانیم کاری را که خودمان انجام می‌دهیم به عنوان یک ملت تغییر ‏دهیم. نگرانی را به بسیج و اقدام فکرشده تبدیل کنید … کمک کنید نقشه‌های آن‌ها را ‏متوقف کنیم.»‏

ترفندهای ادعایی روسیه شامل عملیات خرید رأی گسترده، حملات سایبری به ‏زیرساخت‌های حیاتی دولتی، طرحی برای تحریک شورش‌های گسترده در حول و حوش ‏انتخابات و کارزار گسترده اطلاعات نادرست آنلاین است تا حمایت از حزب حاکم طرفدار اروپا را ‏کاهش داده و رأی‌دهندگان را به سمت نامزدهای همسو با مسکو سوق دهد‎.

روسیه بارها دخالت در امور مولداوی را انکار کرده و هفته گذشته این ادعاها را «ضدروسی» و «بی‌اساس» خواند.

مقامات هشدار داده‌اند که در روز انتخابات مولداوی ممکن است هدف تهدیدهای بمب‌گذاری دروغین، حملات سایبری، قطع موقت برق و خشونت‌های خیابانی توسط افراد آموزش‌دیده قرار گیرد.

نیروهای انتظامی صدها عملیات بازرسی انجام داده و بسیاری از افرادی را که مظنون به برنامه‌ریزی برای اخلال در انتخابات بودند، بازداشت کردند.

انتظار می‌رود اتباع خارج از کشور مولداوی نقش تعیین‌کننده‌ای در نتیجه روز یکشنبه ایفا کنند.

در دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری سال گذشته که آن هم به عنوان انتخابی میان شرق و غرب انگاشته می‌شد، ۳۲۷ هزار رأی‌دهنده در خارج از کشور رأی دادند که رکوردی تازه بود و بیش از ۸۲٪ آن‌ها از رئیس‌جمهور طرفدار غرب، مایا ساندو، حمایت کردند و در نهایت هم باعث شدند او مجدداً انتخاب شود.

یکی از رقبای اصلی پی‌ای‌اس، اتحاد میهن‌پرستان طرفدار روسیه است؛ گروهی از احزاب سیاسی که خواستار «دوستی با روسیه» و «بی‌طرفی دائمی» هستند.

دیگر رقبا شامل «حزب مردم ما» است که خواستار سیاست خارجی متوازن بین شرق و غرب است و «اتحاد آلترناتیوا» که مدعی طرفداری از اروپا است، اما منتقدان می‌گویند که در واقع به دنبال نزدیکی بیشتر با مسکو خواهد بود.

وضعیت اقتصادی کشور نیز در این دوره انتخاباتی در مرکز توجه رأی‌دهندگان است. تورم شدید و بحران هزینه‌های زندگی، همراه با نرخ بالای فقر، ممکن است حمایت از حزب حاکم را کاهش داده باشد؛ حزبی که در سال ۲۰۱۶ به دست مایا ساندو تأسیس شده است.

با این حال، بیشتر نظرسنجی‌های محلی پیش‌بینی می‌کنند که پی‌‌ای‌اس بیشترین آرا را به دست خواهد آورد، اما این نظرسنجی‌ها نقش جمعیت بزرگ رأی‌دهندگان خارج از کشور را لحاظ نکرده‌اند. نظرسنجی‌ها همچنین نشان می‌دهند که حدود یک‌سوم رأی‌دهندگان در روزهای منتهی به انتخابات هنوز تصمیم نگرفته‌اند.

در انتخابات پارلمانی سال ۲۰۲۱، میزان مشارکت کمی بیش از ۴۸٪ بود. کارشناسان و تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند هرچه میزان مشارکت بالاتر باشد، احتمال بیشتری وجود دارد که حزب حاکم بتواند اکثریت را به دست آورد و دولت تشکیل دهد.