به گزارش ، برخلاف نیروگاه‌های هسته‌ای سنتی که ابعادی عظیم و هزینه‌های میلیارد دلاری دارند، این فناوری جدید به دنبال آن است که انرژی هسته‌ای را در مقیاسی کوچک، ایمن و انعطاف‌پذیر در اختیار جوامع و صنایع قرار دهد.
ساختار میکرو راکتورها
ریز راکتورهای هسته‌ای نسخه کوچک‌شده نیروگاه‌های مرسوم هستند، اما طراحی آن‌ها با هدف سادگی و ایمنی پیشرفته صورت گرفته است. در قلب هر راکتور، سوخت هسته‌ای غنی‌شده در سطح پایین تا متوسط قرار دارد که در قالب قرص‌های کوچک یا میکروکپسول‌های سرامیکی فشرده شده است. این سوخت در یک محفظه‌ی فشرده و محصور قرار می‌گیرد و واکنش شکافت کنترل‌شده هسته‌ای را ایجاد می‌کند. میکرو راکتورها عموماً از خنک‌کننده‌های جامد یا مایع سبک مانند هلیوم، سدیم مایع یا نمک‌های مذاب استفاده می‌کنند که نسبت به آب تحت فشار در نیروگاه‌های سنتی، امنیت بالاتری فراهم می‌آورد. به دلیل طراحی ماژولار، بسیاری از قطعات در کارخانه ساخته و سپس به محل مصرف منتقل می‌شوند. این موضوع هزینه ساخت را کاهش داده و امکان نصب سریع‌تر را فراهم می‌کند.
ویژگی‌های فنی و ایمنی
یکی از نقاط قوت این فناوری، سیستم‌های غیرفعال ایمنی است. به زبان ساده، حتی اگر همه سامانه‌های کنترلی از کار بیفتند، طراحی فیزیکی راکتور به‌گونه‌ای است که واکنش شکافت به‌طور خودکار کاهش می‌یابد و خطر ذوب شدن هسته بسیار کم می‌شود. همچنین، به دلیل ابعاد کوچک، تولید حرارت محدود است و مدیریت گرما ساده‌تر انجام می‌گیرد. بسیاری از میکرو راکتورها به سامانه‌های کنترل دیجیتال پیشرفته مجهز شده‌اند. داده‌های دما، فشار و سطح تابش به‌طور لحظه‌ای جمع‌آوری و تحلیل می‌شوند و الگوریتم‌های هوشمند می‌توانند شرایط غیرعادی را در همان لحظه شناسایی و واکنش‌های ایمنی را فعال کنند. این قابلیت‌ها نه تنها بهره‌برداری را امن‌تر می‌کند، بلکه امکان نظارت از راه دور را هم فراهم می‌آورد؛ به این معنی که یک مرکز می‌تواند چندین راکتور را در نقاط مختلف دنیا کنترل کند.
فواید
انعطاف‌پذیری در مکان: می‌توان این راکتورها را به مناطق دورافتاده، پایگاه‌های نظامی یا حتی ایستگاه‌های فضایی منتقل کرد؛ جایی که دسترسی به شبکه برق سراسری امکان‌پذیر نیست.
هزینه کمتر و سرعت بالاتر: ساخت و راه‌اندازی نیروگاه‌های هسته‌ای بزرگ ممکن است بیش از یک دهه طول بکشد، اما یک میکرو راکتور می‌تواند ظرف چند سال طراحی و نصب شود.
کاهش انتشار کربن: انرژی هسته‌ای ذاتاً بدون انتشار کربن است و استفاده گسترده از میکرو راکتورها می‌تواند به کشورها کمک کند اهداف اقلیمی خود را سریع‌تر محقق کنند.
پشتیبانی از شبکه برق: در شرایط بحران یا افزایش ناگهانی مصرف، این واحدهای کوچک می‌توانند به‌عنوان منبع برق اضطراری وارد مدار شوند.
یکپارچگی با انرژی‌های تجدیدپذیر: میکرو راکتورها می‌توانند مکمل انرژی خورشیدی و بادی باشند و در زمان‌هایی که آفتاب یا باد کافی وجود ندارد، برق پایدار فراهم کنند.
چالش‌ها
مسیر تجاری‌سازی این فناوری بدون مانع نیست. مسائل مربوط به مدیریت سوخت مصرف‌شده، هزینه‌های اولیه، قوانین سخت‌گیرانه هسته‌ای و نگرانی‌های عمومی درباره ایمنی، همچنان چالش‌هایی جدی محسوب می‌شوند. با این حال، بسیاری از دولت‌ها و شرکت‌های خصوصی به این فناوری به‌عنوان راه‌حل آینده‌نگر برای امنیت انرژی نگاه می‌کنند.
منبع: همشهری آنلاین، سایت خبری روزنامه همشهری | hamshahrionline