راستی‌آزمایی؛ آیا اکثریت قابل توجهی از پناهندگان جهان را مسلمانان تشکیل می‌‌دهند؟

یک سیاستمدار از حزب راست افراطی چگا در پرتغال که با سیاست‌های ضد مهاجرت خود شناخته می‌شود، در شبکه اجتماعی ایکس مدعی شد که «۸۵ درصد از پناهندگان مسلمان هستند».

چگا پیشتر با اتهام اسلام‌هراسی روبرو شده بود و آندره ونتورا رهبر این حزب خواستار «کاهش شدید حضور اسلام در اتحادیه اروپا» شده بود.

پدرو فرازائو، یکی از نمایندگان حزب چگا نیز ادعا کرده است که پناهجویان «به جای درخواست پناهندگی» در دیگر کشورهای اسلامی «تصمیم می گیرند به غرب فرار کنند.»

تائید هر دو ادعا با دشواری روبرو است زیرا اطلاعات دقیق و به روزشده‌ای از تعداد پناهندگان براساس وابستگی مذهبی‌شان وجود ندارد.

با این حال واضح است که جنگ‌ها، بحران‌های اقتصادی و بلایای طبیعی بر ساختار جمعیت پناهندگان در جهان تاثیر می‌گذارند.

سازمان ملل متحد اطلاعات زیادی در مورد پناهندگان و آوارگانی که به زور مجبور به ترک محل زندگی خود شده‌اند تهیه می‌کند اما برای دستیابی به داده‌ها به شدت به آمار دولتی وابسته است. در حالی که برخی کشورها اطلاعاتی در مورد وابستگی مذهبی پناهندگان ارائه می‌کنند، برخی دیگر چنین آماری تهیه نمی‌کنند.

مبداء پناهندگان در سال ۲۰۲۴ کجا بود؟

به گزارش کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد جمعیت جهانی پناهندگان، از جمله افرادی که نیاز به حمایت بین‌المللی دارند، در سال ۲۰۲۴ به نزدیک به ۴۲.۷ میلیون نفر رسیده است.

علاوه بر این، ۷۳.۵ میلیون نفر در داخل مرزهای کشور خود آواره شده‌اند و ۸.۴ میلیون نفر نیز پناهجو هستند.

آلمان در میان کشورهای اروپایی بیش از دیگر کشورها میزبان پناهندگان بود. بررسی‌های دولت آلمان نشان می‌دهد که ۶۹.۷ درصد از پناهجویانی که بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۹ به این کشور رفتند مسلمان بودند.

با این حال این آمار پیش از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین تهیه شده است. در پی حمله روسیه میلیون‌ها اوکراینی مجبور به ترک کشورشان شدند.

آخرین داده‌های کمیساریای عالی پناهندگان نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۴، نزدیک به هفت نفر از هر ۱۰ پناهنده یا فردی که نیاز به حمایت بین المللی دارد، از سوریه، افغانستان، سودان جنوبی، ونزوئلا و اوکراین هستند.

دین اصلی در کشورهای سوریه، افغانستان و سودان جنوبی اسلام است. در مقابل در اوکراین و ونزوئلا دین اصلی مسیحیت است.

یکی از سخنگویان سازمان ملل متحد به یورووریفای گفت با توجه به اینکه ونزوئلایی‌ها و اوکراینی‌ها تقریبا یک سوم پناهندگان جهان را تشکیل می‌دهند بعید است که آمار تعلق ۸۵ درصد پناهندگان به پیروان اسلام صحت داشته باشد.

از سوی دیگر هرچند جمعیت غالب در یک کشور ممکن است با مسلمانان باشد اما لزوما همه پناهجویان که از آن کشور گریخته‌اند مسلمان نیستند. علاوه بر این همه کسانی که به طور رسمی مسلمان محسوب می‌شوند لزوما مومن واقعی نیستند.

کشورهای اسلامی در صدر فهرست کشورهای میزبان پناهجویان

بر خلاف این ادعا که پناهندگان مسلمان عمدتا به غرب پناه می‌برند، آلمان تنها کشور اروپایی است که در میان هفت کشوری قرار دارد که از سال ۲۰۱۵ تاکنون میزبان بیشترین تعداد از پناهجویان بوده‌اند.

ایران و ترکیه دو کشوری هستند که مسلمانان در آنها بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۴ بیشترین میزان درخواست پناهندگی را ارائه کرده‌اند.

از سوی دیگر چهار کشور از هفت کشوری که میزبان بیشترین تعداد از پناهجویان بوده‌اند (ایران، ترکیه، چاد و پاکستان) کشورهایی اسلامی محسوب می‌شوند. نکته‌ای که این ادعا را که پناهجویان مسلمان فقط به غرب پناه می‌برند زیر سوال می‌برد.